W czwartek, 5 grudnia br. Sejm przyjął poprawki Senatu do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Ustawa weszła w życie z początkiem roku 2025.

Za uchwaleniem ustawy głosowało 448 posłów, nikt nie był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Wcześniej Sejm przyjął 25 poprawek, a 31 odrzucił.

Szkolenie online

Kogo dotyczy ustawa?

Ustawa dotyczy organów samorządowych, mianowicie wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starosty, wojewody zgodnie z ustawą są organami ochrony ludności. Odpowiedzialny za koordynację funkcjonowania systemu ochrony ludności na poziomie centralnym będzie Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji ze wsparciem Rządowego Zespołu Ochrony Ludności.

Do zadań samorządów należeć będzie m.in. opracowywanie planu przemieszczenia (ewakuacji) ludności do miejsc bezpiecznych. Plany te będą załącznikiem funkcjonalnym do planów zarządzania kryzysowego sporządzanych przez organy ochrony ludności.

Organy ochrony ludności mogą też prowadzić szkolenia z udziałem podmiotów ochrony ludności oraz szkolenia dla ludności.

Dodano również do kategorii zagrożeń te, które związane są z występowaniem dzikich zwierząt wolno żyjących na obszarach zamieszkałych, dając organom samorządowym narzędzie pozwalające na stworzenie procedur reagowania na tego rodzaju zagrożenia.

Cel ustawy

Zasadniczym celem ustawy jest zapewnienie obywatelom bezpiecznego i odpornego środowiska cywilnego w kontekście zagrożeń militarnych i pozamilitarnych.
Ustawa określa m.in.:
– zadania ochrony ludności w czasie pokoju i w czasie wojny;
– organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności;
– zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej;
– zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń oraz ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach;
– zasady użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony;
– zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej;
– sposób powoływania personelu do obrony cywilnej.

Ustawa zakłada powstanie systemu ochrony ludności, który w momencie wprowadzenia stanu wojennego i w czasie wojny będzie mógł się przekształcić w obronę cywilną, co wpłynie na lepszą ochronę ludności cywilnej w sytuacjach zagrożeń spowodowanych działaniami zbrojnymi i ich następstwami.

Jakie elementy wspomagają ochronę ludności i obronę cywilną?

Ustawa zawiera zasady określające funkcjonowanie:
– systemów: wykrywania zagrożeń, ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach;
– użytkowania obiektów zbiorowej ochrony;
– funkcjonowania i organizacji obrony cywilnej;
– powoływania personelu do obrony cywilnej.

Konstrukcja systemu ochrony ludności zgodnie z ustawą opiera się na krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym.

W ustawie po raz pierwszy zdefiniowano pojęcia, takie jak: pomoc doraźna, pomoc humanitarna, społeczna odporność i zasoby ochrony ludności.

Sprawozdania z wykonania ustawy

Przyjęto również poprawkę o przygotowywaniu co 2 lata do końca kwietnia danego roku kalendarzowego sprawozdania z wykonania ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, które Rada Ministrów ma przedstawić Sejmowi i Senatowi. Datę wykonania pierwszego sprawozdania z wykonania ustawy wyznaczono na koniec kwietnia 2026 r.

Szkolenie online