Zgromadzenia publiczne to jedno z podstawowych narzędzi wyrażania opinii i wolności obywatelskich. Aby jednak ich organizacja przebiegała zgodnie z prawem i w sposób bezpieczny, reguluje je Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach.
To kluczowy akt prawny, który określa, jakie obowiązki mają organizatorzy, uczestnicy oraz samorząd, a także kiedy i w jaki sposób zgromadzenie może zostać zakazane lub rozwiązane.
Czym jest zgromadzenie?
Ustawa definiuje zgromadzenie jako zgrupowanie osób na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób w określonym miejscu w celu odbycia wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych.
Organizacja zgromadzenia nie wymaga uzyskania zgody, ale konieczne jest jego zgłoszenie do właściwego organu (najczęściej: wójta, burmistrza lub prezydenta miasta).
Rodzaje zgromadzeń
Ustawa przewiduje trzy tryby organizacji zgromadzeń:
- Zwykłe zgromadzenie
Wymaga zgłoszenia na co najmniej 6 dni przed planowaną datą. Organizator informuje urząd gminy/miasta, a ten publikuje informację w BIP.
- Zgromadzenie spontaniczne
Może odbyć się bez zgłoszenia, jeżeli zostało zwołane w reakcji na nagłe wydarzenia i nie było możliwe jego wcześniejsze zaplanowanie.
- Zgromadzenie cykliczne
Dotyczy wydarzeń organizowanych regularnie w tym samym miejscu i czasie. Ich rejestr prowadzi wojewoda, po spełnieniu warunków określonych w ustawie.
Obowiązki organizatora
Organizator zgromadzenia ma obowiązek:
- złożyć zawiadomienie o zgromadzeniu w odpowiednim terminie,
- wskazać miejsce, czas, cel oraz trasę przejścia (jeśli dotyczy),
- zapewnić porządek i bezpieczeństwo uczestników,
- współpracować ze służbami porządkowymi i przedstawicielami gminy.
Rola gminy
Samorząd terytorialny (wójt/burmistrz/prezydent miasta):
- przyjmuje zawiadomienia o zgromadzeniach,
- może zakazać zgromadzenia tylko w wyjątkowych przypadkach,
- informuje odpowiednie służby (m.in. Policja, SOP, ŻW) o planowanym zgromadzeniu,
- może kontrolować przebieg zgromadzenia;
- może rozwiązać zgromadzenie (w określonych przypadkach).
Jak pomagamy?
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o zadaniach gminy z zakresu zgromadzeń, zachęcamy do przeczytania artykułu “Jakie zadania w zakresie zgromadzeń realizuje gmina?”.
Interesuje Cię tematyka zgromadzeń, koniecznie napisz na kontakt@instin.pl lub zadzwoń +48 737 393 280. Zapoznaj się również z naszą pełną ofertą z zadań samorządu gminnego w zakresie zgromadzeń.