Zmiany w prawie dotyczącym infrastruktury krytycznej

W styczniu 2020 roku do Sejmu skierowany został rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zarządzaniu kryzysowym oraz niektórych innych ustaw. Inicjatorem proponowanych zmian i zarazem ich wnioskodawcą było Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Jak podkreślono w uzasadnieniu do projektu ustawy projektowane zmiany zmierzają do wzmocnienia systemu zarządzania kryzysowego w szczególności w zakresie zarządzania ryzykiem i ochrony ludności. W dużym stopniu dotyczą one również infrastruktury krytycznej i właśnie omówieniu tych zmian zostanie poświęcony niniejszy artykuł.

Zgodnie z pierwotnym planem nowe przepisy miały zostać przyjęte i zacząć obowiązywać jeszcze w 2020 roku. Z uwagi jednak na sytuację epidemiczną dalsze procedowanie projektu ustawy zostało znacznie spowolnione, a w pewnym momencie stanęło w miejscu. Zmiany są jednak na tyle istotne, że wskazane jest stałe monitorowanie prac sejmowych. Projekt ustawy liczy 31 stron, uzasadnienie do ustawy 32, zaś ocena skutków regulacji 8 stron. Zmiany dotyczyć mają przede wszystkim definicji infrastruktury krytycznej, tworzenia wykazów infrastruktury krytycznej, obowiązków i zadań operatorów infrastruktury krytycznej, zakresu Narodowego Programu Ochrony Infrastruktury Krytycznej oraz zawartości i sposobu sporządzania planów zarządzania kryzysowego. Najważniejsze postanowienia projektowanych przepisów zostały opisane w kolejnych rozdziałach.

(…)

Powyższy fragment jest częścią artykułu Sergiusza Parszowskiego pt. „Planowanie zmiany w przepisach prawa dotyczących infrastruktury krytycznej”.

Chcesz przeczytać więcej? Całość artykułu została opublikowana w czasopiśmie „Ochrona i bezpieczeństwo obiektów i biznesu”, wydanie 6/2021 s. 14. Wersja online dostępna pod tym linkiem.

Nasze publikacje dotyczące zarządzania kryzysowego

Zachęcamy do zapoznania się z wybranymi artykułami opisującymi różne aspekty zarządzania kryzysowego, bezpieczeństwa miast i obiektów:

„Miasta inteligentne muszą być miastami bezpiecznymi”

„Wyzwania dla bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej”

Instin.pl

„Procedury i zabezpieczenia w szpitalach” to tytuł rozmowy w programie Bezpieczny Biznes w telewizji Biznes24, w której uczestniczył nasz specjalista.

Pierwsza fala pandemii COVID-19 zaskoczyła wszystkich. Systemy ochrony zdrowia, firmy i obywatele reagowali w trybie awaryjnym. W wielu miejscach udało się uniknąć najgorszego – częściowo dzięki intuicji, determinacji i działaniom prowadzonym w biegu. Jednak druga fala to nie czas na improwizację.

Jak powinniśmy się przygotować, odpowiedział specjalista Instin do spraw utrzymania ciągłości działania Łukasz Stępień.

Standaryzacja to nowa normalność

W ciągu kilku miesięcy szpitale w całym kraju wypracowały nowe procedury medyczne, logistyczne i organizacyjne. W dużych placówkach testy na SARS-CoV-2 przeprowadzane są na miejscu z wynikiem po kilkudziesięciu minutach. Niestety w mniejszych ośrodkach czas oczekiwania może sięgać nawet 48 godzin – co oznacza konieczność izolacji pacjentów i wydłużenie ścieżki leczenia.

Technologie wspierające system zdrowia

Kamery termowizyjne, systemy komunikacji bezkontaktowej, monitoring parametrów pacjentów – to nieodłączne elementy nowoczesnych szpitali. Ich rozwój powinien być priorytetem przed kolejnymi falami zakażeń. Pamiętajmy jednak: technologia nie zastąpi profesjonalizmu personelu.

Modelowe funkcjonowanie szpitali i przychodni

Funkcjonowanie szpitali i małych przychodni różni się od siebie znacząco, co wpływa na komfort przyjęć pacjentów.

Duże szpitale

W dużych szpitalach mamy:

  • szybkie testy diagnostyczne;
  • izolatki zgodne z wytycznymi epidemiologicznymi;
  • przeszkolony personel;
  • odpowiednie zapasy i sprzęt medyczny.
  • Niestety problemem dużych szpitali jest niewystarczająca liczba personelu, co w wpływa negatywnie na ciągłość działania w tych miejscach.

Małe przychodnie

W małych przychodniach organizacja pracy wygląda nieco inaczej:

  • umawiane są teleporady i stosowany system rejestracji online, co pozwala uniknąć spotkania się wielu osób w jednym miejscu;
  • godziny przyjęć nie nakładają się na siebie;
  • stosuje się uproszczone procedury kontaktu z pacjentami.

Kryzys personelu – największe wyzwanie

Wielu pracowników medycznych pracuje w kilku placówkach. Wystarczy jedno zachorowanie, by wykluczyć z działania cały zespół. Dlatego:

  • należy ograniczyć rotację kadr;
  • zapewnić godne wynagrodzenie;
  • skrócić ścieżki decyzyjne w sytuacjach kryzysowych.

Rezerwy, kontrakty, dostawy

Firmy i placówki medyczne powinny:

  • zawrzeć długoterminowe umowy na dostawę środków ochrony indywidualnej;
  • sprawdzić, czy zapasy są zgodne z wymaganiami jakościowymi;
  • opracować listę lokalnych dostawców o potwierdzonej reputacji.

Wzorce z zagranicy – czego się nauczyć?

Przykładem sprawnie działającego systemu mogą być Niemcy, które – mimo wysokiej liczby zakażeń – utrzymały stabilność służby zdrowia. Uczy nas to, że:

  • trzeba chronić szpitale jako krytyczny zasób państwa;
  • przygotowania nie mogą zaczynać się w dniu nadejścia zagrożenia;
  • skuteczna ochrona zdrowia to nie luksus, a fundament bezpieczeństwa narodowego.

Podsumowanie

Druga fala pandemii to nie czas na zaskoczenie. To moment, w którym możemy działać mądrze, planowo i odpowiedzialnie. Odpowiednie procedury, technologia i przygotowanie personelu to fundamenty, na których zbudujemy odporność nie tylko instytucjonalną, ale i społeczną.

Zapraszamy do wysłuchania całej wypowiedzi dostępnej od minuty 1:38 w poniższym nagraniu.

Bezpieczny escape room – komentarz eksperta firmy Instin.pl

Czwartego stycznia 2019 r. w Koszalinie doszło do tragedii. Tragedii, której można było uniknąć. Wciąż trwa dochodzenie w zakresie ustalenia wszystkich okoliczności pożaru. Skutek jest znany. Złamane życie 7 rodzin, 6 ofiar i właściciela obiektu.

Na co powinniśmy zwrócić uwagę przy wyborze bezpiecznego escape roomu?

Sprawdź opinię escape rooma

Każdy szanujący się escape room ma swój profil na Facebooku/Google i portalu https://lockme.pl. Poczytaj komentarze, szczególnie te negatywne. Poprzedni goście koszalińskiego ER (escape room) zwracali uwagę na niski standard obiektu.

Escape Room Koszalin
Escape Room Koszalin

Ogólny wygląd escape rooma

Przemyślane budowanie klimatu to jedno, a tłumaczenie niedoróbek budowlanych i prowizorki „budowaniem klimatu” – to dwie różne rzeczy. Strażacy biorący udział w akcji na miejscu pożaru zwrócili uwagę na zignorowanie podstawowych zasad bezpieczeństwa pożarowego. Jeżeli pokój znajduje się w zaniedbanym i zniszczonym mieszkaniu, ze ścian odstają nieosłonięte kable, a w korytarzu stoi butla LPG (którą należy zawsze traktować jak pełną) – to lepiej zrezygnować z takiej ryzykownej rozrywki.

Zapoznanie z zasadami bezpieczeństwa – szybka ewakuacja z escape rooma

Przed rozpoczęciem zabawy obsługa powinna Was zapoznać z zasadami bezpieczeństwa. Gdzie są drogi ewakuacyjne, jak się zachować w przypadku wystąpienia zagrożenia, jak wezwać pomoc itd. Jeżeli taka informacja nie padnie (a powinna), to dopytajmy się o możliwość natychmiastowej ewakuacji z pomieszczenia. Co ważne: musi to być możliwość natychmiastowej ewakuacji niezależnie od obsługi, która w momencie wystąpienia zagrożenia może być już nieprzytomna. Z własnej, audytorskiej praktyki wiem, że takie rozwiązanie dobrze jest przetestować:

  • Jeżeli wskazano nam drzwi ewakuacyjne – podejdźmy, sprawdźmy czy są otwarte i gdzie prowadzą.
  • Jeżeli jest to klucz do drzwi – włóż klucz do zamka i spróbuj otworzyć drzwi.
  • Jeżeli jest to panic button – wciśnij go i sprawdź czy drzwi się zwolnią.

W branży bezpieczeństwa krąży żartobliwe powiedzenie: „Ufam, więc kontroluję”. Każdy właściciel obiektu ma obowiązek zapewnić możliwość bezpiecznej ewakuacji z obiektu. I jest to wymóg prawny, a nie fanaberie anonimowego internauty.

Pożar akademiku w Boland Hall

Zdjęcie z pożaru w Boland Hall, gdzie podczas pożaru w akademiku zginęło trzech studentów. Drzwi ewakuacyjne były zamknięte.

„No ale u nas jest bezpiecznie, bo mamy system pożarowy”

To super, że obiekt jest wyposażony w system pożarowy. Tylko że tak, jak jeszcze żadna kamera CCTV nie złapała złodzieja, tak jeszcze żaden system pożarowy nie ugasił pożaru. Jego rolą jest wykrycie i przekazanie informacji o zagrożeniu. W tym momencie zaczynają się schody – bo do kogo ta informacja trafia? Czy na centralę pożarową, którą pilnuje pracownik ochrony będący od 43 h w pracy? Czy może do straży pożarnej, która na miejsce przyjedzie w ciągu 4 minut, ale nie będzie miała pojęcia o tym, że ktoś jest w zamkniętym pomieszczeniu? System sygnalizacji pożarowej to super sprawa, ale jego rolą jest podwyższenie systemów bezpieczeństwa a nie zastępstwo realizacji wymogów prawnych.

„Wchodzą państwo na własną odpowiedzialność”

Jedna z bardziej paskudnych zagrywek, z jakimi możecie się spotkać. Jej popularność wynika chyba z jakiegoś internetowego mema. Przed wejściem do pokoju podpisujemy karteczkę, że wchodzimy na własną odpowiedzialność i zrzekamy się wszelkich roszczeń. Taki „dokument” ma wartość papieru, na którym został wydrukowany. Jeżeli dojdzie do zdarzenia w wyniku zaniedbań ze strony personelu, to właściciel obiektu ponosi za to pełną odpowiedzialność. Wyobraźmy sobie taką scenkę przy skokach na bungee. Klient podpisał tego typu oświadczenie, linka się zerwała i doszło do wypadku. Rozmowa na miejscu zdarzenia:
Właściciel – Klient podpisał że skacze na własną odpowiedzialność, nic mi do tego.
Prokurator – A to przepraszam, jeżeli podpisał, to sytuacja jasna, zamykam sprawę. 

Jeszce raz. Podejście na zasadzie: „nigdy nie można zapewnić ochrony 100%, a w szczególności już w escape room” to przykład (raczej nieświadomego) victim blaiming.

Właściciel obiektu ma obowiązek zapewnić bezpieczeństwo jego użytkownikom i ponosi za to odpowiedzialność. A że ktoś nie znał swoich obowiązków? Ignorantia iuris nocet.

Zatem chodźcie, sprawdzajcie, pytajcie i bawcie się dobrze. Bo escape room to naprawdę super sprawa.

Stay Safe!

Łukasz Stępień – specjalista bezpieczeństwa pożarowego i zarządzania kryzysowego. Konsultant firmy Instin.pl

______________
INSTIN – Tworzymy kulturę bezpieczeństwa

RODO a miejski monitoring wizyjny

Co nowe regulacje dotyczące ochrony danych osobowych zmieniają w funkcjonowaniu miejskich systemów dozoru wizyjnego?

Nowe regulacje dotyczące ochrony danych osobowych to szansa między innymi na to, że więcej organizacji zacznie przywiązywać właściwą wagę do ochrony prywatności czy bezpieczeństwa informacji w ogóle. Jest również szansą na nowelizację i dostosowanie licznych sektorowych regulacji, które to wielokrotnie konkretyzują zasady przetwarzania danych osobowych. Zmiany, jakie zostały już dokonane, dotyczą między innymi stosowania systemów dozoru wizyjnego w przestrzeni publicznej i właśnie temu zagadnieniu chciałbym poświęcić niniejszy artykuł.

Monitoring wizyjny w miastach

Systemy dozoru wizyjnego są narzędziem niezwykle często stosowanym do poprawy bezpieczeństwa w przestrzeni publicznej. Według informacji Fundacji Panoptykon w 89% miast powiatowych zainstalowane są kamery finansowane z lokalnego budżetu, natomiast w 75% badanych miast funkcjonują one w ramach zintegrowanego systemu miejskiego. Jednocześnie wiele wątpliwości i uwag dotyczących funkcjonowania systemów dozoru wizyjnego zgłaszali w ostatnich latach zarówno Rzecznik Praw Obywatelskich, jak i Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych1.

Monitoring w ocenie Najwyższej Izby Kontroli

Ocena funkcjonowania systemów dozoru wizyjnego w przestrzeni publicznej była również przedmiotem kontroli „Funkcjonowanie miejskiego monitoringu wizyjnego i jego wpływ na poprawę bezpieczeństwa publicznego” przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli z jej inicjatywy.Niestety do dnia dzisiejszego nie doczekaliśmy się kompleksowej regulacji zasad prowadzenia monitoringu wizyjnego przestrzeni publicznej, a prowadzone wcześniej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych prace nad ustawą o monitoringu wizyjnego zostały w maju 2016 roku wycofane z obrad Zespołu ds. Programowania Prac Rządu.

Co zmienia popularne RODO?

Zbierane dane przy użyciu miejskich systemów dozoru wizyjnego należy uznać za dane osobowe w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

Chcesz przeczytać więcej?

Całość artykułu została opublikowana w czasopiśmie Security & Alarm Systems, wydanie 3/2018 s. 96. Wersja online dostępna pod tym linkiem.

Polecamy!

Polecamy również artykuł Sergiusza Parszowskiego, eksperta firmy INSTIN, dotyczący „Organizacji i wyposażenia centrum nadzoru wizyjnego”.

Chcesz byśmy pomogli dostosować funkcjonowanie systemu nadzoru wizyjnego do nowych przepisów o ochronie danych osobowych? Napisz koniecznie do nas na kontakt@instin.pl

Ogólnopolskie Forum Monitoringu Wizyjnego 2018

Już 10 maja w Warszawie Sergiusz Parszowski wspólnie z Andrzejem Kruczyńskim będą reprezentować Instytut Bezpieczeństwa Społecznego na Ogólnopolskim Forum Monitoringu Wizyjnego 2018.

Wystąpienie poświęcone zostanie problematyce bezpieczeństwa obiektów i obszarów. Opowiemy o naszych doświadczeniach z wykorzystania systemów nadzoru wizyjnego w działaniach na rzecz bezpieczeństwa publicznego oraz bezpieczeństwa biznesu.

W czasie forum poruszone zostaną również takie zagadnienia, jak:

  • przyszłość monitoringu wizyjnego w Polsce w świetle RODO i planowanego rozporządzenia ePrivacy;
  • monitoring wizyjny w miejscu pracy;
  • monitoring wizyjny w przestrzeni publicznej;
  • udostępnianie informacji o kamerach i nagrań z monitoringu a informacja publiczna;
  • nagrania z monitoringu jako dane osobowe;
  • ocena ryzyka w systemach monitoringu wizyjnego.

Serdecznie zapraszamy! Jeśli chcecie wziąć udział i skorzystać z RABATU – wpiszcie pr10RABAT w polu dodatkowe uwagi formularza zgłoszeniowego!

Ze strony organizatora Ogólnopolskiego Forum Monitoringu Wizyjnego 2018.:

Monitoring wizyjny w przestrzeni publicznej i zawodowej stał się codziennością, co wywołuje nieustanne dyskusje nie tylko na temat jego skuteczności, ale i jego legalności. Jak wskazują eksperci, niesie to za sobą wiele zagrożeń i wymaga jednolitych uregulowań prawnych.

Potrzeba uporządkowania problematyki monitoringu wizyjnego w Polsce wynika z braku jednolitych regulacji, dotyczących zasad instalowania i korzystania z systemów monitoringu, zarówno przez instytucje państwowe, samorządowe, jak również szeroko rozumiane podmioty prywatne i pracodawców. Obecne uregulowania są niejasne i odnoszą się do nielicznych aspektów stosowania monitoringu.

Podczas Ogólnopolskiego Forum Monitoringu Wizyjnego 2018 omówimy zagadnienia legalności i skuteczności monitoringu na tle nowych regulacji RODO, a także podejmiemy próbę dyskusji na temat możliwego wpływu projektowanych zmian związanych z wprowadzeniem w życie rozporządzania ePrivacy.

Wydarzenie kierujemy do administratorów i użytkowników systemów zabezpieczeń oraz osób związanych z ich budową i rozwojem zarówno w przestrzeni publicznej jak i szeroko rozumianych instytucjach prywatnych. Wśród uczestników nie powinno zabraknąć inżynierów oraz informatyków, a nawet przedstawicieli handlowych firm dysponujących sprzedażą systemów zabezpieczeń.

Formularz rejestracyjny

Więcej o wydarzeniu oraz formularz rejestracyjny można znaleźć na stronie Ogólnopolskiego Forum Monitoringu Wizyjnego 2018.

 

Podcasty o tematyce związanej z bezpieczeństwem

Zainteresowanie podcastami w Polsce wprawdzie nie jest jeszcze tak duże, jak w kolebce podcastingu, czyli Stanach Zjednoczonych Ameryki, niemniej jednak i u nas popularność tej formy przekazywania informacji systematycznie rośnie. Dla tych, którzy do tej pory jeszcze się z nimi nie spotkali, podpowiem tylko, że podcast (pol. podkast) to nic innego jak pewna forma audycji radiowej, tyle że publikowana w internecie, co sprawia, że możemy ich słuchać w dowolnym miejscu i czasie.

Osobiście bardzo cenię sobie tę formę poszerzania wiedzy i dlatego postanowiłem przygotować zestawienie znanych mi podcastów, których tematyka, chociażby w sposób pośredni, nawiązuje do problematyki bezpieczeństwa organizacji.

Polskie podcasty:

Ryzykonomia, autor: dr Jerzy Podlewski

(ryzyko, zarządzanie, bezpieczeństwo biznesu)

http://www.ryzykonomia.pl/

 

Tajemnica Przedsiębiorstwa, autor: Robert Solga

(tajemnica przedsiębiorstwa, poufność informacji, zwalczanie nieuczciwej konkurencji)

https://tajemnica-przedsiebiorstwa.pl/podcast-2/

 

Prawna ochrona marki, autor: Mikołaj Lech

(własność przemysłowa, zwalczanie nieuczciwej konkurencji, prawo autorskie)

https://znakitowarowe-blog.pl/category/podcast/

 

Cyber, Cyber, autor Fundacja „Bezpieczna Cyberprzestrzeń”

(bezpieczeństwo teleinformatyczne, poufność informacji, cyberterroryzm)

https://www.cybsecurity.org/pl/category/podcast/

 

Na podsłuchu, autor: Niebezpiecznik.pl

(bezpieczeństwo teleinformatyczne, poufność informacji, socjotechnika)

https://niebezpiecznik.pl/tag/na-podsluchu/

 

Szurkogadanie, autor: Kacper Szurek

(bezpieczeństwo informacji, bezpieczeństwo teleinformatyczne, cyberbezpieczeństwo)

https://anchor.fm/kacperszurek/

 

Podcasty Panoptykonu, autor: Fundacja Panoptykon

(prywatność, ochrona danych osobowych, bezpieczeństwo informacji)

https://panoptykon.org/wiadomosc/prapremiera-podcastu-panoptykonu

 

Rozmowy bez asekuracji, autor: Gazeta Ubezpieczeniowa

(ubezpieczenia, ryzyko, bezpieczeństwo informacji)

https://rozmowybezasekuracji.pl/

 

Podsłuchaj Adwokata, autor: Krakowska Izba Adwokacka

(bezpieczeństwo osobiste, ochrona praw osobistych, przepisy prawa)

http://pomocadwokata.com/podcast-list/

 

Strefa Psyche, autor: Uniwersytet SWPS

(psychologia, bezpieczeństwo, zarządzanie)

https://swps.pl/strefa-psyche/

 

Preppers Podcast, autor: Bartosz Adamiak

(preppers, survival, kryzys, bezpieczeństwo)

https://prepperspodcast.pl/

 

Elite Protection Service Podcast, autor: Elite Protection Service Poland

(ochrona osobista, ochrona osób i mienia, bezpieczeństwo obiektów)

https://www.youtube.com/channel/UCMe100HaNjURmh_Y8Uz3EZQ/featured

 

I jeszcze jeden podcast warty zainteresowania.

Menadżer Plus, autor: Mariusz Chrapko

(zarządzanie projektami, rozwój projekt menadżera)

http://mariuszchrapko.com/cykl/podcast/

 

Zagraniczne podcasty:

Root Access, autor: Cisco

(cyberbezpieczeństwo, kryptologia, prywatność, oszustwa, ciągłość działania)

https://www.rootaccesspodcast.com

 

Security Management Podcast, autor: ASIS International

(bezpieczeństwo narodowe, bezpieczeństwo fizyczne, cyberbezpieczeństwo, bezpieczeństwo biznesu)

https://sm.asisonline.org/Pages/smpodcasts.aspx

 

Pinkerton Podcast, autor: Pinkerton Consulting & Investigations

(bezpieczeństwo biznesu, wywiad gospodarczy, zarządzanie ryzykiem, ochrona osób)

https://www.pinkerton.com/podcast/

 

NightClub Security Podcast, autor: NightClub Security Consultants

(bezpieczeństwo, kluby i bary, dyskoteki, imprezy masowej, ochrona osób i mienia)

https://www.nightclubsecurity.com/podcast-and-blog

 

Preparedex Podcast, autor: PreparedEx

(bezpieczeństwo przemysłu, zarządzanie kryzysowe, ciągłość działania)

http://www.preparedex.com/podcasts/

 

NFPA Journal Podcast, autor: National Fire Protection Association

(zarządzanie kryzysowe, ochrona przeciwpożarowa, budowanie odporności)

http://nfpa.libsyn.com/

 

Jeżeli znacie jakieś inne podcasty o podobnej tematyce, które warto polecić, napiszcie proszę na sergiusz.parszowski@instin.pl, a ja obiecuję zaktualizować powyższe zestawienie.

______________

INSTIN – Tworzymy kulturę bezpieczeństwa

www.instin.pl, kontakt@instin.pl

Atak terrorystyczny na alei La Rambla w Barcelonie, który miał miejsce 17 sierpnia 2017 roku, wstrząsnął nie tylko Hiszpanią, ale i całym światem. Sprawca wjechał furgonetką w tłum przechodniów, zabijając 14 osób i raniąc ponad 130. Wśród ofiar byli zarówno mieszkańcy Hiszpanii, jak i turyści z ponad 30 krajów.

Dzień później w miejscowości Cambrils doszło do kolejnego ataku: terroryści staranowali przechodniów samochodem i próbowali zaatakować nożami. Zostali zastrzeleni przez policję.

Komentarz naszego eksperta możecie wysłuchać w poniższym linku od minuty 1:49.

O bezpieczeństwie i zagrożeniach współczesnego świata w rozmowie dla magazynu MySaverTV opowiadał ekspert i założycielem firmy INSTIN Sergiusz Parszowski.

W trakcie rozmowy poruszono między innymi następujące kwestie:

Czy Polacy się boją i czy mają czego się obawiać?

Jeśli patrzymy na statystyki policyjne, na raporty, badania opinii publicznej, okazuje się, że Polacy w swoim kraju czują się raczej bezpiecznie. Zauważamy także, że szczególnie w miejscu zamieszkania – to miejsce traktują jako swoistą oazę, miejsce, gdzie mogą po godzinach pracy, po spędzonym ciężkim dniu, odpocząć i zrelaksować się bez uszczerbku dla siebie i swojej rodziny.

Jednak badaniach opinii publicznej na temat jakości życia wypadamy przeciętnie. Daleko nam do krajów, gdzie ta stopa jakości życia jest najwyższa, ale też nie odbiegamy za bardzo. Jeżeli byśmy faktycznie mieli mierzyć nasze subiektywne poczucie bezpieczeństwa w oparciu o twarde dane, dowody, statystyki – to to bezpieczeństwo nie wypadałoby na pewno tak korzystnie. Statystyki bezpieczeństwa nie są tak dobre, jak nasze poczucie bezpieczeństwa.

Co decyduje o tym, że czujemy się bezpiecznie? 

Najczęściej oceniamy nasze miejsce zamieszkania pod kątem bezpieczeństwa w oparciu o indywidualne doświadczenia. To się przekłada bardzo praktycznie – jeżeli ktoś nigdy nie doświadczył włamania do mieszkania czy samochodu, nigdy nic mu nie zostało skradzione, to jego poczucie bezpieczeństwa rośnie. Co nie znaczy, że faktycznie w jego okolicy takie zdarzenia nie mają miejsca.

Czy można wskazać, gdzie w naszym kraju faktyczne bezpieczeństwo jest na wyższym poziomie?

Dużo zależy od rodzaju zagrożeń. Na przykład możemy podać liczbę napadów rabunkowych – są regiony, gdzie ta statystyka wypada bardzo korzystnie. Natomiast są też kategorie, jak przestępczość narkotykowa, gdzie mamy bardzo dużo do poprawy.

Co możemy zrobić sami, by podnieść poziom swojego bezpieczeństwa – zarówno subiektywnego odczucia, jak i bezpieczeństwa swojego domu?

To bardzo ważny element – przede wszystkim o nasze bezpieczeństwo powinniśmy zatroszczyć się sami. Nie powinniśmy oglądać się na otoczenie, na państwo, służby. 

Na przykład kiedy jedziemy na wakacje, staramy się, by ten czas był chwilą wytchnienia i relaksu, żeby nic nieprzewidzianego, żadne niechciane zdarzenie nie przerwało nam błogiego wypoczynku. Dlatego wyjeżdżając, musimy zadbać o zabezpieczenia mieszkania – o drobne elementy, jak choćby współpraca z sąsiadami. Porozmawiać z kimś bliskim, by doglądał mieszkania – wyrzucał ulotki ze skrzynki czy spod wycieraczki, podlał kwiatki, otwierał okna o różnych porach. Chodzi o to, by sprawić wrażenie, że ktoś tam faktycznie przebywa.

Jak wyglądają kwestie ubezpieczeń?

Nie podlega dyskusji – powinniśmy się zabezpieczać. Jeśli chodzi o technologiczne rozwiązania – warto je wdrażać. Alarmy, kamery – to wszystko się liczy. Są systemy, które nagrywają każdy ruch, uruchamiają się, gdy ktoś przekroczy próg, wysyłają SMS-y. Przy czym warto zachować balans. Technologia ma nam pomagać, a nie dominować, trzeba ją dostosować do swoich potrzeb i nie popadać w przesadę. Warto wybrać takie rozwiązania, które są praktyczne, intuicyjne, nieinwazyjne. Systemy powinny działać po cichu . Bezpieczeństwo to nie tylko kamery i czujniki — to także zaufanie, relacje sąsiedzkie, zdrowy rozsądek i świadomość ryzyka. Dobry system monitoringu czy ubezpieczenie to jedno, ale prawdziwe poczucie bezpieczeństwa budujemy codziennymi decyzjami, uważnością i wspólnotą. Bezpieczeństwo nie polega na ciągłym kontrolowaniu wszystkiego. To raczej spokojna pewność, że zrobiliśmy wystarczająco dużo, by chronić siebie i bliskich

Edukacja dla bezpieczeństwa – jak ją dziś ocenić?

Wymiar godzin tego przedmiotu oraz jego zakres tematyczny nadal wydają się być mocno niedostosowane do współczesnych zagrożeń. Dobrze byłoby byłoby, gdyby obywatel wiedział, jak się zachować w sytuacji kradzieży karty bankomatowej, w przypadku zaniku zasilania energetycznego, podczas powodzi, albo — co zrobić, gdy w jego okolicy padną strzały? Ludzie nie wiedzą, gdzie szukać takich informacji. To jest realny problem. Wprawdzie niektóre miasta, gminy, policja — próbują, dostępne są materiały w internecie. Ale ich jakość jest bardzo różna, a dla zwykłemu obywatelowi ciężko jest ocenić ich wartość.

Dodatkowo często nie ma jednoznacznych instrukcji — rada skuteczna w jednej sytuacji może być niebezpieczna w innej. Są pojedyncze inicjatywy, ale nadal brakuje systemowego podejścia. Jeżeli odwołamy się chociażby do zagrożeń terrorystycznych — tu edukacja praktycznie nie istnieje. Ani w szkołach, ani w przestrzeni miejskiej.

Podnoszenie poziomu świadomości w zakresie bezpieczeństwa powinno być troską całego społeczeństwa. A my jako obywatele bardzo często te zagrożenia bagatelizujemy.

Po części wynika to z faktu, że jako społeczeństwo nie doświadczyliśmy tragicznych zamachów czy poważnych kryzysów. Dlatego działa w nas mechanizm wyparcia — wydaje nam się, że to wszystko dotyczy innych. Kradną sąsiadom, włamują się gdzieś obok, ale nie do nas. I dopiero gdy to się zdarzy — jesteśmy zszokowani. To doświadczenie bywa tak traumatyczne, że ludziom trudno wrócić do normalności po szkodzie.

Zachęcamy do wysłuchania całego wywiadu.

 

 

 

Budowa programów podnoszenia świadomości bezpieczeństwa

Zapewnienie bezpieczeństwa organizacji nie jest już możliwe jedynie poprzez stosowanie nawet najlepszych środków bezpieczeństwa technicznego. I chociaż ze strony przedstawicieli nauk technicznych nie brakuje głosów krytyki pod kierunkiem behawioralnych metod poprawy bezpieczeństwa, to jednak liczne badania w tym zakresie dowodzą pozytywnego wpływu tychże działań na zmianę zachowań pracowniczych.

Czym jest świadomość bezpieczeństwa?

Zachowania ryzykowne – przyczyny i konsekwencje

Wskutek naturalnych mechanizmów psychologicznych ludzie wykazują skłonności do marginalizowania zagrożeń i podejmowania zachowań ryzykownych. Jeżeli podejmowane przez nas ryzykowne działania zakończą się dobrze, jeszcze chętniej je powtarzamy. Co więcej, pójście na skróty jest w wielu sytuacjach „nagradzane”. Wcześniejsze wykonanie pracy, szybsze dotarcie do celu, mniejsze koszty, to nagrody, które zachęcają do postępowania w podobny sposób w przyszłości.

Nasze zachowanie zmieniamy dopiero wtedy, gdy spowoduje ono natychmiastowe i przykre konsekwencje, kiedy szkody jakie ponieśliśmy, przewyższają potencjalne korzyści. Jakkolwiek nie mamy zazwyczaj większego wpływu na zachowania naszych pracowników w życiu prywatnym, o tyle w czasie pracy wszyscy powinni dostosować się do funkcjonujących w organizacji reguł postępowania. W tym miejscu warto podkreślić, że nagannym zachowaniem jest nie tylko łamanie obowiązujących przepisów i zasad, lecz również przymykanie oka i tolerowanie takich zachowań przez osoby trzecie.

Świadomość bezpieczeństwa

Pod pojęciem świadomość bezpieczeństwa (ang. security awarness) najczęściej rozumie się zestaw wiedzy i postaw członków organizacji dotyczących zagrożeń oraz sposobów postępowania mających na celu ochronę najważniejszych zasobów organizacji. Wszystkie behawioralne metody poprawy bezpieczeństwa podkreślają znaczenie aprobaty i wsparcia stosowanych środków bezpieczeństwa przez pracowników przedsiębiorstwa.

Zgodnie z koncepcją bezpieczeństwo to praca każdego (ang. security is everyone’s job) to właśnie pracownicy wszystkich szczebli, począwszy od najwyższego kierownictwa, a skończywszy na pracownikach pierwszej linii, są ostatecznie odpowiedzialni za przestrzeganie wewnętrznych przepisów oraz realizację zadań i procesów w sposób świadomy i odpowiedzialny.

Budowanie świadomości jest podstawowym warunkiem trwałej zmiany zachowań indywidualnych i grupowych. Jest zatem jednym z warunków tworzenia kultury bezpieczeństwa organizacji. Zaangażowanie pracowników przejawia się między innymi zrozumieniem, że przepisy i wytyczne opracowywane są z myślą o nich, a nie przeciwko nim. Odpowiedzialność i uważność zapobiega popełnianiu błędów dzisiaj i w przyszłości.

Źródło tekstu

Powyższy tekst jest fragmentem artykułu pt.: Budowa programów podnoszenia świadomości bezpieczeństwa autorstwa naszego eksperta Sergiusza Parszowskiego. Artykuł ukazał się w drugim numerze dwumiesięcznika Polskiej Izby Systemów Alarmowych czasopiśmie „Security and Alarm Systems”.

Wyzwania dla bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej

Coraz więcej mówi się o bezpieczeństwie infrastruktury krytycznej. To dobry symptom, bo choć odgrywa ona kluczową rolę w funkcjonowaniu państwa i życiu jego obywateli, to w wielu przypadkach poziom jej ochrony jest daleki od założeń.

Po upływie niespełna dziesięciu lat od wejścia w życie ustawy o zarządzaniu kryzysowym trudno wprawdzie oczekiwać pełnej dojrzałości systemu, ale okres wczesnego dzieciństwa ma on już za sobą. Jakie zatem wyzwania dla bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej można wskazać na najbliższe lata?

Żyjemy w erze współzależności

To jedno z podstawowych i zarazem głównych wyzwań dla bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej. I chociaż jest ono dość ogólne, to w praktyce pociąga daleko idące konsekwencje. Jeszcze niedawno o współzależności mówiono głównie w kontekście rynków finansowych i ich międzynarodowych powiązań. Obecnie coraz większego znaczenia nabierają współzależności infrastrukturalne oraz uzależnienie nieprzerwanego działania poszczególnych systemów od pracy innych. W rzeczywistości jest to właśnie jedno z podstawowych kryteriów odróżniających infrastrukturę krytyczną od infrastruktury niemającej aż takiego znaczenia. Współzależności zwiększają potencjalne skutki przyszłych incydentów, a także utrudniają przywrócenie normalnego funkcjonowania systemów i realizacji usług.

Jako przykłady zdarzeń potwierdzających głęboką współzależność kluczowej infrastruktury mogą posłużyć przypadki awarii w systemie elektroenergetycznym, jaka miała miejsce w Szczecinie w 2008 r. (nie działała większość usług powszechnych), oraz pożar mostu Łazienkowskiego w Warszawie w 2015 r. (następstwem było także odcięcie komunikacji telefonicznej Urzędu Miejskiego w Białymstoku). Wymienione przykłady świadczą o tym, jak ważne jest odpowiednie zidentyfikowanie współzależności występujących pomiędzy systemami oraz prawidłowe określenie priorytetów w zakresie odtwarzania infrastruktury krytycznej.

(…)

Powyższy tekst stanowi fragment artykułu Wyzwania dla bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej autorstwa Sergiusza Parszowskiego. Pełna treść artykułu, który ukazał się w najnowszym numerze czasopisma „A&S Polska, dostępna jest po kliknięciu w link.